Η ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΤΑΞΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΡΑΠΕΖΙΤΕΣ

Για να θυμούνται οι υπό εξαφάνιση… παλιοί και κυρίως να μαθαίνουν οι εργαζόμενοι της νέα βάρδιας, που μπαίνει στην καρμανιόλα της παραγωγής με όρους εντατικοποίησης και βαθιάς εκμετάλλευσης με τους πλέον δυσμενείς όρους πώλησης εργατικής δύναμης.    

Οι Συλλογικές Συμβάσεις πάντα ήταν πεδίο σκληρής ταξικής αντιπαράθεσης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Διακαής πόθος της εργοδοσίας ήταν η διάβρωση, το σπάσιμο ως και η κατάργησή τους. Ήδη από τη δεκαετία του 1990 έμπαινε το ζήτημα τόσο στις εκθέσεις του ΟΟΣΑ, στην Λευκή Βίβλο και στα ντοκουμέντα του κοινωνικού διαλόγου μέχρι τα χρόνια των μνημονίων, της πανδημίας μέχρι και σήμερα που η επίθεση κλιμακώνεται. Οι ΣΣΕ πρέπει να κρίνονται με βάση το κατά πόσον το πλαίσιο διεκδίκησης και το περιεχόμενό τους καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων. Κατά πόσον δυναμώνουν την απαιτητικότητα και προσανατολίζουν τον αγώνα των εργαζομένων σε αιτήματα αιχμές.     

Τους τελευταίους μήνες κι ενώ ένα ακόμα εκρηκτικό μίγμα ταλανίζει τις ζωές μας:  πανδημία, εξοπλισμοί, πόλεμος,  πληθωρισμός, ακρίβεια, ενδεχόμενο νέας ύφεσης, ενεργειακή φτώχεια και το φθινόπωρο πλησιάζει απειλητικό… για τον οικογενειακό προϋπολογισμό με το επικείμενο άνοιγμα των σχολείων, ήρθαν οι υπογραφές των ΣΣΕ (Κλαδικής 2022-24 αρχικά και Επιχ/κής 2022-25 στη συνέχεια, για να πιστοποιήσουν το κατάντημα που βρίσκεται το συμδικαλιστικό κίνημα του κλάδου. Μετά την Κλαδική-«δώρο» στους τραπεζίτες, ήρθε η υπογραφή της Επιχ/κής:  « ένα βήμα πριν τον μισθολογικό πάτο» θα λέγαμε, της οποίας το περιεχόμενο δεν αντέχει την πιο επιεική κριτική, γιατί απλά δεν δόθηκε καμία αύξηση! Η σημαντική απεργία θάφτηκε.  Η κλίμακα των τριών επιπέδων της εφ’ άπαξ παροχής-κοροϊδίας αναδεικνύει περίτρανα τη ραγδαία φτωχοποίηση των εργαζομένων ενός κλάδου, που θεωρούνταν κάποτε «ρετιρέ»!

Η κατρακύλα του βιοτικού επιπέδου και οι απώλειες δικαιωμάτων των τραπεζοϋπαλλήλων δεν έχει προηγούμενο. Οι εκβιασμοί με εθελούσιες και αποσχίσεις έχουν οδηγήσει στην έξοδο χιλιάδες παλαιότερους συν/φους κι έτσι έχει χαθεί το μέτρο σύγκρισης,  γιατί οι εναπομείναντες και οι νεοεισερχόμενοι δεν έχουν ιδέα τι δικαιώματα και αμοιβές είχε ο κλάδος, όσες κωδικοποιημένες διατάξεις  των ΣΣΕ και να γραφτούν κατά παραγγελία της ΟΤΟΕ!  Οι τραπεζοϋπάλληλοι, που έχουμε πληρώσει, όπως και το σύνολο των εργαζομένων της χώρας, τις ανακεφαλαιοποιήσεις, είδαμε με τους μνημονιακούς νόμους να ξηλώνονται εργασιακά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα δεκαετιών και που εδώ και χρόνια βάζουμε πλάτη με σκληρή δουλειά να συνεισφέρουμε στα οικονομικά αποτελέσματα το μέγιστο κάτω από ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες (πανδημία, αποσχίσεις, εκβιασμοί, μετακινήσεις, υποβαθμίσεις, απολύσεις και τόσα άλλα,) όχι μόνο δεν βλέπουμε ουσιαστικές αυξήσεις, αλλά ούτε έστω  κάποια τμηματική αναπλήρωση των οικονομικών απωλειών.

Αν επιχειρήσουμε μια επιγραμματική περιγραφή της κατάστασης του κλάδου σε σύνδεση με τις ΣΣΕ του πρόσφατου παρελθόντος θα διαπιστώσουμε το μέγεθος των θυσιών, που επωμιζόμαστε οι εργαζόμενοι :     Οι 4 τελευταίες κλαδικές ΣΣΕ και με  την πιο πρόσφατη (2022-24) ,που ακόμα δεν έχουμε πάρει καμιά αύξηση είναι :

Όλες διαφημίζονταν από την πλειοψηφία της ηγεσίας της ΟΤΟΕ, ότι προστάτευαν την «απασχόληση» και οι τραπεζοϋπάλληλοι μειώθηκαν από 66.000 (2008) σε 28.000 (2021)!!   Κι ενώ με την Π.Υ.Σ 6/2012 έχουν παγώσει τόσο όλα τα κλιμάκια, όσο και τα επιδόματα πολυετίας και  βαθμού, (που επιπλέον βαφτίστηκε οικειοθελής παροχή)!!

Παράλληλα οι επιχ/κές ΣΣΕ, που υπογράφονταν όλα αυτά τα χρόνια, ήταν υπαγορευμένες από τα συμφέροντα της τράπεζας, υποταγμένες στη λογική της εξίσωσης προς τα κάτω κάθε παροχής με το πρόσχημα των διαφορετικών επιπέδων παροχών, που υπήρχαν ανά τράπεζα προέλευσης. Έτσι, η εργοδοσία κάθε εξάμηνο πανηγυρίζει στις ανακοινώσεις των οικονομικών αποτελεσμάτων για το πόσο φτώχυνε τους εργαζόμενους, που έχουν απομείνει μετά από κάθε εκκαθαριστική επιχείρηση απόσχισης. Ενώ, την ίδια ώρα δίνει bonus με δικά της διαβλητά κριτήρια εξαιρώντας κατηγορίες εργαζομένων πράγμα, που μονιμοποιεί μια κατάσταση άνισης μεταχείρισης.

Απ’ την άλλη πλευρά η πλειοψηφία της διοίκησης του Συλλόγου προσπαθεί να πείσει τους εργαζόμενους ότι μεταμορφώθηκε, και από φιλοεργοδοτική έγινε αγωνιστική και το στηρίζει στο γεγονός ότι μετά από τον ολοκληρωτικό πόλεμο που δεχόμαστε οι εργαζόμενοι εδώ και κάμποσα χρόνια, πήρε επιτέλους απόφαση να προκηρύξει μια μέρα απεργία! Η αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων, που κάνανε το βήμα και βγήκαν μπροστά, αναρωτιόμαστε ποιόν τρόμαξε πιο πολύ : την εργοδοσία ή την πλειοψηφία του Συλλόγου, που πήγε να υπογράψει την συγκεκριμένη ΣΣΕ για να κλείσει το θέμα κάτω από τον εκβιασμό της λήξης της μετενέργειας. Έχουμε συνηθίσει οι εργαζόμενοι χρόνια τώρα την επίκληση του γνωστού εκβιασμού: «μα δεν θα είχαμε Σύμβαση!». Φτάνει ο εμπαιγμός.

Η απεργία της 21^ης Ιούνη είχε πρωτόγνωρή επιτυχία. Ωστόσο, κανένας Σύλλογος δεν σχεδίασε, δεν αποτίμησε τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία της απεργίας. Καμιά από τις συνδικαλιστικές πλειοψηφίες δεν ασχολήθηκε με τις αδυναμίες και πως θα παρθούν οργανωτικά μέτρα για την συνέχιση και την κλιμάκωση. Καμιά συνέλευση σε μεγάλους χώρους δουλειάς δεν έγινε. Τα νομαρχιακά παρατήματα της ΟΤΟΕ άπραγα. Η απεργία λοιπόν έκλεισε χωρίς καν να ρωτηθούν οι  ίδιοι οι εργαζόμενοι ή να ικανοποιηθούν τα αιτήματα για τα οποία ξεκίνησε. Το πλαίσιο της συμφωνημένης ΣΣΕ είναι σίγουρο ότι δεν ικανοποίησε ούτε τα μέλη του ΔΣ της πλειοψηφίας! Η τράπεζα συνεχίζει απρόσκοπτα την εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου εργασιακής εξόντωσης κάποιων χιλιάδων ακόμα!

Συνάδελφοι, η επιχειρισιακή ΣΣΕ δεν μπορεί να εξεταστεί ξεκομμένα από τις προηγούμενες ΣΣΕ του κλάδου. Αξίζει να φωτιστούν πλευρές που θα βοηθήσουν τους εργαζόμενους να εξάγουν συμπεράσματα. Όπως βλέπουμε, εργοδότες και κυβέρνηση δεν παραχωρούν τίποτα από το γενικευμένο ξήλωμα μισθολογικών απωλειών προηγούμενων ετών των μνημονιακών νόμων και καταφεύγουν στην εφ’ άπαξ παροχή τύπου πουρμπουάρ, που δεν τους δεσμεύει σε τίποτα μελλοντικά. Οι ΣΣΕ έχουν συνέχεια, συνοχή και συνέπεια ως προς την επίτευξη των επιχειρηματικών πλάνων των τραπεζών. Βολεύονται με ψίχουλα και πλατφόρμες. Οι απώλειες των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα μόνο από  το πάγωμα των τριετιών ξεπερνά τα 10δις μεταξύ 2012-2021! Και των ασφαλιστικών ταμείων πάνω από 2δις. Η προϋπηρεσία μας από 14/2/12 μέχρι σήμερα δεν λαμβάνεται υπόψη για τη χορήγηση πολυετιών, επιδομάτων, κλιμακίων. Αποτελεί μόνιμο μοχλό διαρκούς υποτίμησης της εργατικής δύναμης και μηχανισμό μισθολογικής απαξίωσης. Καταντάει ανέκδοτο το κλαψούρισμα των εργατοπατέρων 10 χρόνια μετά,  «τι να κάνουμε φταίει το μνημόνιο..» περιμένοντας να αυτοκαταργηθεί από μόνο του, αντί να παλέψουν συντονισμένα για την ανατροπή του.

Θα μπορούσαν άραγε οι συγκεκριμένες συνδικαλιστικές πλειοψηφίες να υπογράψουν καλύτερες ΣΣΕ; Όχι βέβαια. Η διαδικασία Συλλογικών Διαπραγματεύσεων μέχρι και η υπογραφή αντανακλούν τις πολιτικές αντιλήψεις των συγκεκριμένων συνδικαλιστικών παρατάξεων, που καθημερινά δίνουν γη και ύδωρ σε κυβερνήσεις και εργοδότες αφοσιωμένοι στα επιχειρηματικά πλάνα και στην υλοποίηση των κατευθύνσεων τους για διασφάλιση φτηνής εργατικής δύναμης, επέκτασης των ευέλικτων μορφών εργασίας κ.α. Το σ.κ στον κλάδο έχει ευθυγραμμιστεί πλήρως με τους κεντρικούς στόχους των τραπεζιτών και πασχίζουν για την υλοποίηση της κερδοφορίας τους προετοιμάζοντας ιδεολογικά το έδαφος των απωλειών για τους εργαζόμενους μέσα από εκβιαστικά διλήμματα, κυρίαρχους μονοδρόμους του εφικτού και τακτικές διασφάλισης των ελαχίστων και της μείωσης των απαιτήσεων. Όλα αυτά που καταντούν τη ζωή αγώνα επιβίωσης και το βίο αβίωτο με κατάληξη την υποχώρηση τον συμβιβασμό και την ηττοπάθεια. Η καθιέρωση της τάσης εθισμού στο ελάχιστο εγγυημένο στην εργασιακή καθημερινότητα περνάει μέσα από την αποδυνάμωση των Συλλογικών Συμβάσεων.      

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι τόσο οι Κλαδικές όσο και οι Επιχ/κές ΣΣΕ σε ένα κλάδο, που για δεκαετίες έχει μπει στο γύψο της εργασιακής ειρήνης και της ταξικής συνεργασίας αντανακλούν το πνεύμα της υποταγής του συνδικαλιστικού κινήματος στη λογική της κερδοφορίας των τραπεζών και της υπόκλισης στο εφικτό και στο «ρεαλισμό» της εργοδοσίας. Έτσι κυριαρχούν η απουσία συμμετοχής των εργαζομένων σε συλλογικές διαδικασίες , η ηττοπάθεια, η απογοήτευση  που αλληλο-τροφοδοτούνται από την παντελή απουσία δράσης των ίδιων των εργαζομένων.

Δείχνει που πάει το πράγμα για τον Κλάδο με κλιμάκωση outsourcing, ασυδοσία του δ/ντικού δικαιώματος, καθιέρωση τηλε-εργασίας, κλιμάκωση αποσχίσεων και κλεισίματος καταστημάτων με περαιτέρω συρρίκνωση του αριθμού εργαζομένων κι όλα με το πρόσχημα της ψηφιοποίησης.  Εργασιακή ειρήνη δεν πρόκειται να υπάρξει. Χρειάζεται να οργανώσουμε με καλύτερους όρους τις μάχες που έχουμε μπροστά μας. Να δώσουμε συνέχεια με νέα ώθηση στην σημαντική απεργία του Ιούνη. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι  με το ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ πάντα στο πλευρό τους να προβάλουν τις απαιτήσεις τους, να ξεπεράσουν τις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες ανατρέποντας τους συσχετισμούς στους Συλλόγους.

Επόμενος αγωνιστικός σταθμός το μεγάλο συλλαλητήριο στη ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη Σάββατο 10 Σεπτέμβρη – 6μμ πλατεία ΧΑΝΘ.